Kryzysy psychologiczne mogą nas dotknąć z różnych powodów: finansowych, zawodowych, osobistych, choroby (lub jej groźby). Dzięki temu, że zdobyłam uprawnienia coacha kryzysowego, patrzę na obecną sytuację i pojawiające się emocje inaczej niż wcześniej.
W związku z koronawirusem wystąpił tzw. kryzys środowiskowy czyli taki, który oddziałuje na większą grupę ludzi na raz i jest związany z działaniem czynnika zewnętrznego, zwykle pojawiającego się niespodziewanie i nie podlegającego naszej kontroli. Nie mamy wpływu na to, co dzieje się wokół, ale mamy ogromny wpływ na to, jak dajemy sobie radę w tej sytuacji kryzysowej.
To, czy sytuacja stresowa doprowadzi do kryzysu emocjonalnego lub innych problemów zależy głównie od:
1. naszej konstrukcji psychicznej (tj. predyspozycji osobowościowych np. poziomu neurotyczności vs sprężystości psychicznej)
- sposobu interpretacji tego, co nas spotyka (tzw. oceny poznawczej wydarzenia krytycznego), czyli w jaki sposób postrzegamy tą trudną sytuację, jakie mamy przekonania i sposób myślenia (np. czy mamy tendencję raczej do katastrofizowania = snucia czarnych scenariuszy jeszcze zanim one wystąpią, czy raczej podchodzimy do trudnej sytuacji jako zadania, które mamy do wykonania).
- jakie posiadamy zasoby do radzenia sobie z kryzysową sytuacją. Zasobami może być np. wsparcie naszych bliskich, poduszka finansowa, doświadczenie zdobyte w innych stresujących sytuacjach, umiejętność konstruktywnego radzenia sobie z własnymi emocjami i stresem, kompetencje zawodowe.
Właśnie z uwagi na to, że każdy z nas ma nieco inny „zestaw” powyższych czynników, w różny sposób przechodzimy przez podobne sytuacje. Dla jednych trudna sytuacja będzie oznaczać jedynie większy stres i wysiłek, a czasem nawet ekscytujące wyzwanie. Inni mogą wpaść w kryzys emocjonalny, a nawet depresję. Ale nawet te osoby, które znalazły się w kryzysie mogą doświadczyć wzrostu pokryzysowego i wyjść wzmocnione, bardziej pewne siebie oraz dokonać pozytywnego przewartościowania w swoim życiu.
Także nasza aktualna kondycja psycho-fizyczna ma wpływ na to, jak zareagujemy na sytuacje stresowe czy kryzysowe. Dlatego zwłaszcza w obecnej, bezprecedensowej sytuacji pandemii tak ważne jest, abyś odpowiednio zadbał/a o siebie.
Zwłaszcza sen, aktywność fizyczna, odżywianie i zadbanie o energię mentalną oraz relacje z otoczeniem wpływają na to, jak dobrze będziesz w stanie sobie poradzić.
Coaching kryzysowy służy pomocy osobom, które znalazły się w umiarkowanym bądź lekkim kryzysie lub w ciężkim stresie. Praca z klientem w ramach coachingu kryzysowego składa się z dwóch etapów:
1. Elementów interwencji kryzysowej
2. Coachingu klasycznego.
Celem coachingu kryzysowego jest nie tylko przywrócenie klientowi dostępu do jego zasobów (np. poczucia kompetencji i poczucia własnej wartości) oraz pomoc w powrocie do optymalnego funkcjonowania, ale także uzyskanie wzrostu pokryzysowego (o ile klient chce pójść dalej, a nie tylko wrócić do równowagi).
Od lat pracuję z klientami zarówno nad rozwojem ich umiejętności psychospołecznych (np. radzenia sobie ze stresem i trudnymi emocjami), jak i podniesieniem samooceny, zmianą destrukcyjnych przekonań lub nawyków oraz opracowaniem planu działania, aby wyjść z trudnej sytuacji.
Jeśli ktoś czuje, że ciężko mu samemu dać sobie radę w stresującej lub kryzysowej sytuacji, im szybciej skorzysta z profesjonalnego wsparcia, tym lepiej.
Więcej o coachingu kryzysowym i zdobytych przeze mnie uprawnieniach Coacha Kryzysowego tutaj.
Anna Daria Nowicka – socjolog, trener, coach